De Kritieke Massa gaat over meer dan alleen het grotere geheel dat nodig is om een kantelpunt te veroorzaken. Eigenlijk kunnen we juist hoop putten uit de enkeling, de uitbijter, de eerste die tegen de stroom in beweegt om daarmee een kentering op gang te brengen. Deze individuele strijdbaarheid is de rode draad van het filmprogramma dat dit jaar weer te zien is in samenwerking met International Film Festival Rotterdam. Over het programma was eerder al te lezen, filmprogrammeur Peter van Hoof schetst wat perspectief over de makers van de films die deze dagen te zien zijn. 

Het Filmprogramma is van 27 augustus tot en met 2 september gratis te bekijken via online filmplatform IFFR Unleashed. De link luidt IFFR.com/ITGWO2020, de kortingscode ITGWO2020. Lees meer over de films in Het Filmprogramma

Lisa Konno en Sarah Blok (BABA en NOBU)
Ceylan Utlu en Nobuaki Konno kwamen beiden veertig jaar geleden naar Nederland. De één vanuit een dorp in Turkije, de ander vanuit een dorp in Japan. Beiden hadden het idee ooit weer terug te keren, maar het leven liep anders. Ze werden verliefd op Nederlandse vrouwen en kregen Nederlandse kinderen. In de films BABA en NOBU zien we de humor en de fragiliteit van deze biculturele vader-dochter relaties terug. De films bestaan uit sterk gestileerde scènes ontworpen door modeontwerper Lisa Konno en geregisseerd door Sarah Blok.

Lisa Konno maakt als ontwerper mode om de verspilling van kleding tegen te gaan. Klinkt wat paradoxaal misschien, maar door innovatie in textielrecycling is het toch mogelijk. Ze tovert oude kleding om tot hedendaagse mode, en biedt zo een modieus alternatief voor duurzame kleding. Want deze twee lijken vaak toch niet goed samen te gaan.

Het makersduo reisde van de zomer af naar Vlieland om fragmenten uit hun films te reproduceren in de context van het eiland. De fotoserie met de ontwerpen van Lisa Konno is afgedrukt in Het Tijdschrift.

Mike Hoolboom (JUDY VERSUS CAPITALISM)
Mike Hoolboom is een eenling en een workaholic. Hij werkt onafgebroken aan een niet aflatende stroom films die hem helpt de wereld om hem heen te ordenen. Voor de kijker is het de brug naar zijn wereld, waarvan hij ons graag deel maakt. Een bijzondere wereld, zorgvuldig vormgegeven met intelligentie, passie, humor en compassie. Hij maakte JUDY VERSUS CAPITALISM, een essayistisch portret van de vooraanstaande Canadese feminist, activist en journalist Judy Rebick.

Hoolboom begon in 1980 met het maken van films. Maken is voor hem sindsdien een dagelijkse praktijk. Hierbij bewerkt hij doorlopend, waardoor alle wat er uit zijn handen komt een work-in-progress is. Hij interviewt mediakunstenaars gedurende drie decennia lang, hij schrijft en bewerkt monografieën en boeken. Sinds 2000 is er een gestage aanwas van found footage biografie documentaires. De belangrijke constanten in zijn leven zijn verder lokale ecologieën, vrijwilligerswerk. Alles om datgene te doen waar hij voor staat: deuren openen. 

Voor Het Tijdschrift schreef hij het essay Armies Of One. Een fragment: 
Toen ik films begon te maken, moesten we de spullen delen, en daarvoor was een ruimte nodig. We maakten en keken daar samen films. Vandaag de dag gebruiken we thuis de computer en het internet. Hoe kunnen we met deze nieuwe isolatietechnieken een zorgmaatschappij creëren, de vermoeide oude mannen en vrouwen die weigeren hun kunstbanen te verlaten, de blanke scene, de neoliberale overnames van onze scholen en kunstraden?

Het is tijd voor een grote schoonmaak. Laten we de dekens uitkloppen, afstoffen. Over een paar uur gaan we naar het noorden om een demonstratie bij te wonen voor Regis Korchinski-Paquet, die door de politie van het balkon is afgeduwd. Samen staan we apart. Met maskers en handschoenen aan. Onze handen in de lucht. De volgende stap zetten.

Erik van Lieshout (BEER)
Het winnen van de Dr. A.H. Heinekenprijs voor de Kunst was voor Erik Van Lieshout een vloek en een zegen tegelijk. Als de prijs in 2018 wint - 100.000 euro te investeren in nieuwe kunstprojecten - lijkt hij daarmee meteen ook een nieuw onderwerp te pakken te hebben. Hij bekijkt de positie van de multinational in de wereld en is uiterst kritisch over hoe het bedrijf opereert in Afrika. Hij besluit een film te maken over het proces: arme kunstenaar krijgt grote prijs, maar heb je daarmee ook meteen inspiratie? Het wordt een zoektocht naar de positie van de kunstenaar van nu en mondt uit in de film BEER, die begin 2020 in première ging. 

Daarmee was het antwoord van Van Lieshout iets terug doen voor Afrika, en zorgen dat die kluit met geld op een goede plek terecht kwam. Zo ontstond er een apotheek in Tanzania. En dus een goed startpunt voor een nieuw project. Conflicten zijn naar eigen zeggen de brandstof voor zijn werk: in de film krijgt Van Lieshout ruzie met zijn vrouw, met het Van Abbemuseum (dat hij onterecht het saaiste museum van Nederland had genoemd), met journalisten en met de commissie van Heineken zelf. Het interview dat NPO Radio1 met Erik van Lieshout deed is hier te lezen. 

In navolging van BEER ontwierp Erik van Lieshout voor Into The Great Wide Open een t-shirt, één van de drie kunstwerken die De Doos in gingen. 

Mirjam Marks (JovannaForFuture)
Mirjam Marks voert een strijd voor de jongere generatie. In de film JovannaForFuture laat ze zien hoe de strijd tegen onrecht niet alleen voorbehouden is aan volwassenen, maar hoe belangrijk het juist ook is dat kinderen de vrijheid krijgen dan wel nemen om te vechten tegen het onrecht in de wereld.

Racisme en discriminatie, polarisatie en het vluchtelingenbeleid: het zijn allemaal thema's die Marks aansnijdt. “Het is niet zo mijn stijl om mensen op een journalistieke manier ter verantwoording te roepen, maar ik ben wel bezig met wat er speelt in de wereld en zoek manieren om dat een podium te geven. Ik belicht grote thema’s graag vanuit de kleine wereld van een kind.” Zo vertelde ze eerder in POST.

Met dank aan alle filmmakers die toestemming gaven om hun werk online te vertonen. Aan International Film Festival Rotterdam voor het beschikbaar stellen van IFFR Unleashed en met name aan Gerben de Louw voor het online zetten van alle films.