Designers in Residence 2020: Roosje Klap & Loes Claessens
Een kijkje in de keuken van de festivalcampagne
CADAVRE EXQUIS
Wij werken al een hele tijd samen. Eerst was Loes stagiaire bij Roosje, toen werden we allebei even los van elkaar ‘Superstar’ (*zie onze Spotify playlist hieronder). Sinds een tijdje werken we weer samen aan diverse projecten, waaronder dit jaar aan de ontwerpen voor Here Comes The Summer en Into The Great Wide Open.
We hebben ons voor dit jaar gericht op 'de kritieke massa’: Wat of wie maakt hoe het verschil? Is de massa juist een beangstigend concept dat ons berooft van eigen vrije keuze om te zijn wie je wil zijn?
Als duo-designers onderzoeken we patronen van groei en krimp, hoe schimmels en bomen met elkaar praten, maar ook hoe micro- en macro gedrag er uit zien. Dan analyseren we samen een studie van Thomas Schelling over groepsgedrag, of kijken we naar de chemische basis van morfogenese, ook wel bekend als de Turing-methode (naar de wiskundige Alan Turing).
De letters, die de identiteit van de festivals dit jaar vormen, zijn opgebouwd uit enen en nullen (cirkels en strepen) en beginnen binair in de kleuren zwart en wit. Gedurende het hele jaar zullen de ontwerpen er zo steeds een beetje anders eruit zien en in andere vormen en kleuren groeien. Als schimmels maken de letters zo nieuwe vormen en patronen, en daarmee wellicht het begin van nieuwe beweging, een nieuwe kritische massa.
Hoe werk je nou eigenlijk samen aan ontwerpen, horen wij u denken? De één begint simpelweg, met een brainwave, en dan reageert de ander hierop door iets mee te nemen van de ander voordat het weer teruggaat, en dat gaat zo een paar keer heen en weer tot we helemaal gelukkig zijn met hoe het eruit ziet. Wanneer het afgelopen is, weet je niet. Op een gegeven moment vinden we het wel mooi geweest. We appen ook heel wat heen en weer nu we niet naast elkaar kunnen zitten. Met probeersels, observaties, ideeën en de bijbehorende gifjes natuurlijk.
Een cadavre exquis (vertaling: een ‘voortreffelijk lijk’), is de benaming voor een gedicht wat door meerdere schrijvers of dichters wordt geschreven en werd ontwikkeld door de (hoe kan het ook anders) Franse surrealisten André Breton en Paul Eluard. Door dit te doen werd geprobeerd kunst te maken vanuit het onderbewuste. Het idee is simpel: de een maakt of schrijft wat, vouwt het papiertje om en laat het laatste woord zien aan de volgende, die daar dan weer op reageert. Enzovoort, enzovoort. Actie, reactie. Iedereen maakte ooit wel eens een tekeningetje, u vast ook. Maffe wezens, met hele dikke buiken en van die rare armen. Zoiets maken wij dus eigenlijk ook: een soort gepingpongde ‘voortreffelijke lijken’, die langzaam zijn ontstaan en daardoor soms wonderlijke vormen zijn geworden. Iets wat we nooit alleen hadden kunnen maken. Het ontwerp is niet van de een en ook niet van de ander. Het is van ons samen.
Als we samenzitten krijgen we tussendoor vaak ook nog eens de slappe lach. Over iets stoms, wat alleen wij dan snappen natuurlijk. Nu, met deze superstomme COVID19-crisis, valt er jammer genoeg niet meer zoveel te lachen. Maar we verzinnen vanalles anders om toch te kunnen pingpongen. Voor jullie maakten we bijvoorbeeld een speciale pingpong-afspeellijst op Spotify. We voegden de afgelopen dagen ombeurten een nummer toe, waarbij de een dan weer reageerde op de ander.
Al die titels van de nummers achter elkaar zijn eigenlijk ook een soort gedicht, leest u even mee?
We are the Panda, So Mi Like It;
Keep On Smooth Operator, You Got ’Til its Gone;
It Feels So Good, you are my Superstar Crush;
Dub Be Good To Me;
in and out of School;
Together Teardrops / Alone Teardrop;
Don’t Cha Work it;
This must be the place.
In deze rare tijd pingpongen we wat allemaal heel wat af. We verlangzamen, de stad wordt rustiger, we blijven waar we zitten, en we eten onze voorraden eindelijk eens echt op. En ondertussen maken we van alles samen in ons eentje. De slappe lach hebben we nu even niet. We zijn #togetheralone.
Houdt uw ogen ook op de website van Into The Great Wide Open! De nieuwe komt namelijk binnenkort online. En u raadt het al: die hebben we ook samen ontworpen! Het webbouwen werd gedaan door Two Kings, die al meerdere jaren verantwoordelijk zijn voor de website.
Om deze column af te ronden schepen we u nog even op met het (of één van de) eerste Nederlandse ‘cadavre exquis’, een gezamenlijk schrijfwerk van van de dichters Theo van Baaren, Chr. J. van Geel, Louis Th. Lehmann, Eric Terduyn en Gertrude Pape, geschreven in de Tweede Wereldoorlog:
BETERSCHAP
Gelijk de eenzame die op een vlot zat
(de kachel werd gevuld en brandt nog steeds),
Was haar japon ter linkerzijde sleets
Want zij gleed telkens uit over die rotmat.
O neen, ik wil niet langer dit komplotbad!
Vooral bij daglicht had zij iets ontkleeds
En schreef gedichten in de trant van Beets
En minde hem, omdat hij wat van Ot had.
Men kan zich deze moeite ook nog geven.
De vraag bleef aarzelend op haar lippen zweven.
De wilde dieren brullen in hun kooi.
Doch onverhoeds vielen in ’t riet de zeilen,
Men heeft vrij zicht en proviand voor mijlen.
Met zijn bescherming is het leven mooi.
Beterschap allemaal, we hebben het nodig.
—
Roosje Klap & Loes Claessens
Designers in residence 2020