Een concert van één toon

Door het bos klinkt een langgerekte toon. Niet indringend, maar alsof de klank samen met de wandelaars tussen de bomen door zigzagt. Een A.

Op een open plek in het bos vormt een groepje kleine boxjes, hangend aan bomen, de installatie Stay Tuned. Van ver klinkt de installatie als een monotome A, van dichtbij - wandelend van boom naar boom, van box naar box - als een A vol verrassingen en variaties.

Geluidskunstenaar Rutger Zuydervelt vroeg 150 muzikanten een A voor hem op te nemen. De manier waarop ze hem speelden, mochten ze zelf invullen. De één speelde een staccato ritme, de ander liet hem eindeloos aanzwellen. Een zanger, David Aird, droeg zelfs een tekst op geheel in A. 

Het waren niet de minsten die Zuydervelt om een A vroeg. Muzikanten als Pien Feith, Travis Chapman, David Grubbs en Julia Kent stuurden Zuydervelt hun A. "Ik was er zelf verbaasd over hoeveel muzikanten meteen meewerkten", vertelt hij. "Ik heb ze gewoon een mailtje gestuurd. Sommigen, zoals Grubbs, waren al jarenlang helden van me."  

Zuydervelt voegde alle A's samen, en deelde ze in per instrumentgroep, net als bij een orkest. Wie dichtbij een box gaat staan, hoort een samensmelting van zangstemmen, van piano's, van snaarinstrumenten. "Stay Tuned is geïnspireerd op het stemmen van een orkest", vertelt Zuydervelt. "Die procedure wordt over het algemeen niet gezien als onderdeel van het concert. Het publiek wacht tot het is afgelopen, en het orkest een normale melodie gaat spelen." 

Maar Zuydervelt houdt juist van 'de geluiden die je normaal wegpoetst'. "Het inademen van een zanger, een zacht piepje van een strijkstok, dat soort bijgeluiden maken de klank interessanter. Zo is het ook met stemmen. Als je de rust zou nemen om er goed naar te luisteren, ontdek je het magische eraan." 

Met Stay Tuned probeerde Zuydervelt dat 'magische' naar het bos te brengen. "Je wordt hier als het ware opgenomen door het geluid. De plek tussen de boxen is een wereldje op zich." 

Een man met een rugzak en wandelschoenen loopt met een starende blik langs de boxjes aan de bomen. Schijnbaar zonder het te merken zing hij zachtjes: "Aaaaaaaaah."