Door Anne-Flore Muller

Foto's door Piter Hettinga

De term ‘eilandgevoel’ is er een die niet in woorden uit te drukken valt. Maar vraag je de fanatieke eilandbezoeker het toch te omschrijven, dan zou je woorden als ruimtelijk en vrij zeker te horen krijgen. De rust waait je nu vanaf de boot tegemoet, maar het eerste weekend van september zullen er klanken van muziek over de zee gedragen worden, tijdens de zevende editie van het festival Into The Great Wide Open. Terwijl het eiland nu nog een oase van rust is, bruist er één plek al van energie. Windenergie welteverstaan.

Zodra je bij Camping Stortemelk de duin over klimt, is het uitzicht heel anders dan je gewend bent. Nog altijd is de zee daar, en het langgerekte strand en de duinen zijn ook niet plots verdwenen. Maar aan de rechterkant van de duinafgang staan kleine windmolens hun best te doen, en waait de geur van versgebakken vis je neusgaten in. Zet een paar stappen verder, en je ziet een indrukwekkende verzameling van duurzame apparaten die samen een soort open strandtent vormen, omringd door windschermen van zand. Floris Schoonderbeek, oprichter van het duurzame productlabel Weltevree schuift zijn zonnebril in zijn haar en vertelt; “wij wilden een installatie maken die de vrijheid van het eiland weergaf en niet seizoensgebonden was. En dat is de Strandtuin geworden”.

Strandtuin dus. Expliciet geen strandpaviljoen, maar een tuin. Floris barst meteen los wanneer ik hem vraag naar het tot stand komen van deze unieke strandervaring. Het idee is bedacht in samenwerking met Ferry Roseboom, een van de namen achter het festival op Vlieland. “We speelden met het idee om een wat andere strandtent dan normaal te maken, met een zachter en opener uiterlijk dan de standaard strandtent. Naar mijn idee ga je naar het strand omdat je alle elementen tof vindt; de zee, de zon, de duinen en de wind. Dus wilden wij een installatie maken die echt integreerde met al die elementen, waardoor je een hele intense ‘Vlieland beleving’ zou krijgen. En dat is deze Strandtuin geworden!”

Alle elementen spelen een grote rol bij de Strandtuin op het langgerekte strand van Vlieland. Je kunt uit de wind zitten door hoge strandwallen, die speciaal voor de strandtuin zijn aangelegd. “Die hebben we niet aangelegd met een emmer en een schepje, daar is stiekem wel een bulldozer aan te pas gekomen!”, grapt Floris.

Maar dat deze enthousiaste man duurzaamheid hoog in het vaandel heeft zitten, blijkt wel als hij de werking van de installatie uitlegt. De energie wordt gewonnen door zestien zelfgebouwde windmolens en vier zonnepanelen. “We hebben wat vroege vogels op het strand gevraagd of zij de windmolens storend vonden, maar omdat het duidelijk is waar ze voor dienen konden ze er prima mee leven!” Om het vrije gevoel toch te behouden, hebben de creatievelingen de windmolens als fundering voor de installatie gebruikt, waardoor ze nog meer opgenomen worden in de strandtent zelf. Op deze manier lijken de windmolens meer ter decoratie te dienen, wat een vrolijk en feestelijk schouwspel vormt.

“Alle voorzieningen zijn van hier. Verse vis, verse kaas, vers vlees, en het wordt allemaal koel gehouden in onze eigengemaakte Groundfridge”, vertelt Floris. Hij wijst naar een grote witte, ronde koelkast in het zand. Hij is ingegraven, waardoor hij geïsoleerd wordt en de grondtemperatuur aanneemt. Het ontwerp is ook zonder bouwvergunning in te graven en er komt geen zandafvoer aan te pas, want het zand wat je eruit haalt komt er simpelweg weer bovenop te liggen. “We gaan hem nu wel helemaal actief doorkoelen met een koelsysteem waardoor we er echt een koelkast van kunnen maken. Hij wordt dan als het goed is 10 graden, wat koud genoeg is om al onze producten vers te houden.”

Alle lokale producten worden bereid op Outdoorovens, ontworpen door Dick van Hoff. Het is een multifunctioneel ontwerp, die functioneert als kachel, oven, kookplaat én barbecue tegelijk. Voor de bereiding van alle producten heeft Weltevree zijn handen ineen geslagen met Hoog Vuur, een duurzaam en zelfvoorzienend horecabedrijf uit Amersfoort. Daar worden alle maaltijden standaard bereid op drie grote Weltevree kachels, dus voor het horecapersoneel is dit geen andere werkdag dan normaal. De enige uitdaging is om geen zand als garnering te serveren, maar het koken met de ovens en lokale producten is voor de jonge horecatoppers een koud kunstje.

Strandstoelen staan her en der verspreid in het zand, en in het midden staan grote houten tafels met banken. Deze zitplekken zijn in samenwerking met Staatsbosbeheer tot stand gekomen, en gemaakt van grote plakken boomstam. En dan staan er ook nog twee felgekleurde hot tubs, ‘Dutchtubs’ genaamd. Ze worden gevuld met zeewater, of water vanuit de Vlieland Bel, waar Floris en team met toestemming van Rijkswaterstaat een gat in heeft geslagen voor het gebruik van water. De baden zijn te reserveren zolang de Strandtuin geopend is. “Als je op de camping zit lijkt het me wel een aantrekkelijk idee om even te badderen, toch?” lacht Floris.

Met het oog op duurzaamheid en de grootse plannen om het eiland in 2020 totaal zelfvoorzienend te maken, lijkt dit concept al een voorzichtig stapje in de goede richting te zijn. Een klein voorproefje, een ervaring en wellicht een bewustwording op zich. Wanneer Ferry op het terrein arriveert, lijkt hij alles met een tevreden blik in zich op te nemen. "Ik verwacht dat het hier een super fijne plek wordt om te hangen. Het moet op een natuurlijke wijze iets bij mensen losmaken, zodat ze onderbewust denken ‘zo kan het ook!’”.