Input / Output: de campagne van dit jaar
Op bezoek bij designer in residence Bas Koopmans en data design studio CLEVER°FRANKE
‘Staat er een Excel-sheet op de poster of is dat een foutje?’, vroeg iemand toen de eerste poster online verscheen.
"Haha, ja dat klopt wel ja. We wisten al vrij snel dat ‘data’ een leidend thema zou zijn in de campagne. We waren alleen nog volop bezig met de vertaling van data naar beeld, toen de eerste uitingen al naar buiten moesten. Het leek me daarom mooi om mensen mee te nemen in die ontwikkeling door de eerste uitingen echt puur als data te presenteren. Die Excel-achtige tabellen waren daar een beeldend onderdeel van.”
“Possible Futures is een mooi poëtisch gegeven. In a nutshell betekent het dat er voor de toekomst meerdere wegen naar Rome zijn, en dat we daardoor continu in een experiment leven. Als er op dit moment ergens veel geëxperimenteerd wordt op zoek naar de toekomst, dan is het wel op het vlak van data. Alles draait daar nu om het verzamelen van gegevens en de mogelijkheden daarvan, van Big Data tot artificial intelligence. De impact op onze maatschappij is enorm. We worden bewust en onbewust de hele dag omringt en beïnvloed door die data. Hoe bedoel je dat? Als de media het over data hebben is dit meestal negatief. Een privacy-breach of een hack. Terwijl we er de hele dag de positieve vruchten van plukken. We kijken ’s ochtends eerst op onze smartphones om te weten hoe de dag er uit gaat zien. We kijken niet meer naar buiten om te zien of het regent, maar checken dat op buienradar. Hoe koud is het buiten? Staan er al files? Is mijn Facebook-bericht nog geliked? Al deze informatie in zijn kale 1-tjes en 0-tjesvorm, zegt iets over de omstandigheden die ons leven gaan kleuren.”
“Dat heb je ook op het eiland. Een bezoek aan Vlieland wordt in grote mate beïnvloed door de weersomstandigheden. Het eiland is in ieder weertype gevoelsmatig een andere plek. Schijnt de zon of tikt de regen op de tent? Kunnen we buiten zitten tijdens de bootreis of waaien we van het dek? Al deze omstandigheden hebben invloed op hoe we ons voelen. Ze zijn meetbaar en door het verzamelen van die data ook weer voorspelbaar. Hieruit opstond het idee om de data rond de weersomstandigheden ook de beeldtaal en de artwork van de campagne te laten beïnvloeden. Niet gevoelsmatig, maar letterlijk 1-op-1.”
(tekst gaat verder onder de foto's)
Hoe vertaal je al die enen en nullen dan in een mooi plaatje?
“De data input van het eiland hebben we naar een simpele beeldtaal vertaald. De verschillende elementen van het weer zijn in vormen en kleuren gegoten. Die refereren aan een bepaalde materialiteit, alsof iemand ze met de hand heeft gedrukt bijvoorbeeld. Tegelijkertijd refereren ze door hun vorm ook aan de digitale infographics.”
“Dit hebben we omgezet in een zelf ontwikkelde software tool waarmee deze beeldtaal tot leven komt. Hierdoor ontstaat een soort abstracte infographic, die toont hoe het op het eiland is op een specifiek moment. Het beeld wordt continu gemanipuleerd op basis van data van het eiland. Wat is het tijdstip? Hoe warm is het op Vlieland? Wat is de waterstand? Al deze informatie wordt gebruikt om telkens een nieuwe variatie op het beeld te genereren. Dat levert een collectie beelden op, die steeds een net andere verschijningsvorm zal hebben.”
(tekst gaat verder onder de foto's)
Hoe gaat dat praktisch gezien in zijn werk? Je moet toch continu al die data zien te meten.
“De data is afkomstig van Rijkswaterstaat. Zij meten de gehele dag met sensoren de omstandigheden op diverse plekken in Nederland en kunnen met behulp van slimme rekenmodellen de situatie op Vlieland berekenen. Met behulp van deze gegevens hebben we slimme software ontwikkeld waarmee deze data vertaald kon worden naar beeldelementen. Dat systeem is gevoed met de grafische vormen en kleuren.”
“Vervolgens zijn al die vormen en kleuren aan specifieke elementen gekoppeld en hebben we regels bepaald hoe deze zich over het ontwerp mogen gedragen. De temperatuur op het eiland bepaalt de intensiteit van de kleuren, de zon bepaalt de grote en de vorm van de cirkel, de windsnelheid bepaalt hoe dik de balk is en de windrichting in welke hoek hij staat. Eb en vloed sturen de driehoek weer aan en het waterpeil en de golfhoogte beïnvloeden de ovaal. En dan is er nog regen. Maar daar hebben we dit jaar niet heel veel van gehad op Vlieland.”
“Het spannende aan dit proces was dat we de basisingrediënten van te voren wisten, maar afhankelijk waren van de omstandigheden op het eiland voor het uiteindelijke beeld. De hitterecords van de laatste weken hebben voor een veel roder en warmer beeld gezorgd dan we van te voren verwacht hadden. Als het de hele zomer geregend had, hadden dat een compleet ander beeld opgeleverd. Hierdoor heeft de campagne zich een weg naar Rome gevormd, een van de vele possible futures.”
