Door Thijs Schrik

Ze zeggen wel eens dat slechte tijden zorgen voor goede muziek. Als de wereld in brand staat hebben we nog altijd punk. Maar op punkrockgebied gebeuren er eigenlijk maar weinig interessante dingen, zelfs in tijden van Trump, Brexit en apocalyptische klimaatverandering.

Gelukkig staat er in andere genres wel een nieuwe generatie van activistische en maatschappelijk betrokken artiesten op. Neem de explosie in Engeland van grime; een evolutie van jungle, rap en hiphop. Artiesten als Stormzy en Skepta vullen de festivalweides en nemen het op voor mensen uit de lagere sociale klassen die het moeilijk hebben. Ze spraken zich ook uit na de brand in de Grenfell Tower in Londen, een ramp waarbij de Britse klassenstrijd weer op de voorgrond kwam. “I heard grime is the new punk” zei quotemachine Noel Gallagher laatst dan ook tijdens een interview op het Britse megafestival Glastonbury. 

Een andere artiest die maatschappelijke thema’s op een krachtige manier weet te verwerken in haar kunst, stond op hetzelfde festival: Kate Tempest. Ze begon haar set met een vernietigende aanval op premier Theresa May. Ook poëzie kan punk zijn. 

Wie is ze, wat doet ze?

De in Zuid-Londen geboren Tempest (31) staat dit jaar op Into The Great Wide Open en mixt poëzie, rap, hiphop en pop op een vrij unieke wijze. Met haar debuutalbum Everybody Down (2014) werd ze meteen een lieveling van critici en haalde ze een nominatie voor de prestigieuze Mercury Prize binnen. Tegen het einde van 2016 bracht ze haar tweede plaat Let Them Eat Chaos uit, een ambitieus conceptalbum (al wil ze het zelf niet zo noemen) waarin ze haar visie geeft op de tijd waarin we leven.  En ook dit album heeft inmiddels een Mercury-nominatie te pakken.

"Ze eist je aandacht
volledig op."

Wat maakt haar zo goed? Die vraag kan Wessel van Hulssen, Tempest-fan en medewerker van The Daily Indie en Radio Mortale, wel beantwoorden: “Er is naar mijn idee op dit moment niemand anders die messcherpe gesproken teksten zo goed combineert met muziek die de boodschap ondersteunt. De sterke en diepe beats en geluiden op haar albums zijn goed, maar het zijn haar teksten en delivery die haar zo relevant maken. Ze eist je aandacht volledig op.” 

Ze vertelt op Let Them Eat Chaos over de levens van zeven verschillende personages die in dezelfde Londense straat wonen en allemaal om 04:18 uur wakker zijn. Via hen behandelt ze thema’s als politieke corruptie, de gevolgen van kapitalisme, de vluchtelingencrisis, gentrificatie en ja, de opwarming van de aarde.

Klinkt heftig. En dat is het ook wel. En hoewel de beats soms ook duister zijn, wordt  het nooit echt deprimerend, daarvoor brengt Tempest teveel energie.

Brexit anthem? 

Prijsnummer van de plaat en het eerste nummer dat je moet luisteren als je haar nog niet kent is ‘Europe Is Lost’, een Brexit anthem dat eigenlijk niet over de Brexit gaat. Tempest schreef het nummer ver voor het referendum over het Britse lidmaatschap van de EU. Het is een lied over “the land where nobody gives a fuck.” Tempest sprak er onlangs over met The Guardian: “Je zou denken dat het over de Brexit gaat en dat is inmiddels misschien wel zo. Maar het is geen reactie op Brexit. Het is een reactie op de dingen die er aan vooraf gingen. Dit moment in de geschiedenis kwam niet zomaar uit het niets. Als je dat denkt, dat deze ellendige tijden plotseling gekomen zijn, dan heb niet opgelet.”

“Europe is lost,
America lost, London lost.”

Is er nog wel hoop? Als je sommige teksten hoort niet:  “Europe is lost, America lost, London lost.” 

Toen de videoclip voor ‘Europe Is Lost’ online verscheen, was filmregisseur Edgar ‘Baby Driver’ Wright, een bekende fan van Tempest, er snel bij op Twitter: “When they say tough times creates powerful music, they mean this: Kate Tempest.” 

Toch is het niet alleen maar serieuze ellende waar Tempest over schrijft. Er zit ook wel (duistere) humor in haar teksten. Neem deze passage uit hetzelfde nummer: “But even the drugs have got boring. Well, sex is still good when you get it.”

En zo zijn er nog veel voorbeelden van slimme tekstuele vondsten te vinden in haar werk. De Britten zitten in een dip, ook op muzikaal gebied. Maar Tempest kunnen we zien als de hoop in bange dagen. 

Of zoals Van Hulssen het zegt: “Er is  op dit moment niemand anders die messcherpe teksten zo goed combineert met muziek die de boodschap ondersteunt. Neem even de tijd en ga een flink potje actief luisteren. Ze is op dit moment een heel urgente stem in de Britse muziek, ze zit allesbehalve in een dip. Sterker nog, het is de dip waar het Verenigd Koninkrijk nu in zit wat haar boodschap alleen maar meer urgentie geeft.” 

Echt indrukwekkend wordt het als Tempest op een podium staat. Ook als ze zonder muziek haar gesproken gedeelten doet, weet ze het publiek bij de strot te grijpen. Dat zal ongetwijfeld ook gebeuren op Vlieland. Kijk ter voorbereiding maar eens naar haar volledige set van Glastonbury. 

→ Kate Tempest speelt zondag 3 september tijdens Into The Great Wide Open op De Open Plek